3 tips voor het uitvoeren van calamiteitenonderzoek

Een volledig en objectief verhaal vertellen

Calamiteitenonderzoek – oftewel onderzoek naar een onverwacht ernstige gebeurtenis – is van groot belang om inzicht te krijgen in het ontstaan van de gebeurtenis en om hieruit lering te trekken voor de toekomst. Trainer Juliëtte de Visser geeft hier trainingen over. Tijdens haar trainingen neemt ze deelnemers onder andere mee in hoe je een volledig en objectief beeld schept van een gebeurtenis, zonder snel conclusies te trekken. In veel organisaties blijkt dit een uitdaging. Juliëtte zet in deze blog drie tips op een rij die jouw organisatie helpen bij het onderzoek. 

1. Vragen beantwoorden

"Als onderzoeker luister je naar het verhaal van de betrokken medewerkers en de patiënt/cliënt. Het is van belang om alle ervaringen en verhalen te horen, om zo volledig mogelijk onderzoek uit te voeren. Vaak zien we dat deze personen zelf ook vragen hebben waarop ze antwoord zoeken. Hoewel dit begrijpelijk is, heb je als onderzoeker in deze fase nog geen antwoorden. Daarom is het belangrijk om voorafgaand aan de gesprekken het doel van het gesprek duidelijk naar de betrokkenen te communiceren. Wat je overigens wél kunt doen, is aan het einde van het gesprek met de patiënt/cliënt vragen of er nog onbeantwoorde vragen zijn. Zo kun je vervolgens, zonder beloften te maken, kijken of je antwoorden vindt op deze vragen. Daaraan wijd je dan een paragraaf in de rapportage."

"Door met een open blik het onderzoek te benaderen, zorg je ervoor dat je bevindingen doet die verder gaan dan de eerste gedachten die je hebt over een gebeurtenis"

2. Omgaan met tegenstrijdige informatie

"Verschillende betrokken medewerkers bij een onverwacht ernstige gebeurtenis, kunnen tegenstrijdige verhalen vertellen tijdens de interviews. Dit komt omdat elke medewerker een situatie anders beleeft of herinnert. Als onderzoeker is het belangrijk om niet te kiezen welk verhaal je het meest gelooft. Zorg er juist voor dat beide verhalen naast elkaar mogen bestaan. Treed niet in een tunnelvisie, maar hoor alle verhalen en neem ze mee in het onderzoek. Zelf verwerk ik deze ook vaak parallel in de tijdlijn van mijn rapportage. Zo kom je namelijk tot dat volledige plaatje."

3. Hoe behoud je neutraliteit en objectiviteit als onderzoeker?

"Dit is een vraag die tijdens mijn trainingen met regelmaat naar voren komt. Wat ik mezelf voorhoud tijdens de eerste fase van het onderzoek (het lezen van het dossier en de interviews), is om niet te snel conclusies te trekken. Pas bij de analyse, als ik van alle betrokken partijen hun verhaal heb gehoord, is er ruimte om tot gegronde conclusies te komen. Door met een open blik het onderzoek te benaderen, zorg je ervoor dat je bevindingen doet die verder gaan dan de eerste gedachten die je hebt over een gebeurtenis. Een tijd terug deed ik bijvoorbeeld onderzoek op een operatiekamer. Voor deze casus was het van belang om ook te spreken met de aanwezige verpleegkundigen van de dag vóór de gebeurtenis. Kortom, kom tot een volledig beeld: het eerlijke verhaal."

Wil je meer weten?

Wil jij meer weten over dit onderwerp of ben je geïnteresseerd in meer informatie over onze calamiteitenonderzoek trainingen? Neem dan gerust contact met mij op of bekijk ons trainingsaanbod en schrijf je in!